سپهر گاز کاویان تولید کننده و تامین کننده گازهای خالص وترکیبی دارای گواهینامه ISO17025 و آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد ایران می باشد.جهت خرید گازهای خالص و ترکیبی تماس بگیرید.02146837072 – 09033158778
چرا کالیبراسیون گازسنج BW MAX XT II ضروری است؟
کالیبراسیون فرآیندی است که طی آن، عملکرد یک ابزار اندازه‌گیری با یک استاندارد شناخته شده مقایسه می‌شود تا از صحت و دقت آن اطمینان حاصل شود. در مورد گازسنج‌ها، این استانداردها معمولاً گازهای مرجع با غلظت دقیق و مشخص هستند. کالیبراسیون منظم گازسنج BW MAX XT II دلایل متعددی دارد:
اطمینان از دقت اندازه‌گیری: سنسورهای گاز به مرور زمان و در اثر عوامل محیطی مختلف مانند دما، رطوبت، گرد و غبار و قرار گرفتن در معرض گازهای خاص، دچار انحراف (Drift) می‌شوند. کالیبراسیون انحرافات را تصحیح کرده و اطمینان می‌دهد که دستگاه، غلظت گازها را با دقت بالایی اندازه‌گیری می‌کند.
حفظ عملکرد صحیح دستگاه: کالیبراسیون نه تنها دقت را تضمین می‌کند، بلکه به اطمینان از عملکرد صحیح تمام اجزای دستگاه، از جمله سنسورها، پمپ، باتری و سیستم هشدار دهنده کمک می‌کند.
رعایت مقررات و استانداردها: بسیاری از صنایع و سازمان‌ها، ملزم به رعایت مقررات و استانداردهای ایمنی محلی و بین‌المللی هستند که کالیبراسیون منظم تجهیزات ایمنی مانند گازسنج‌ها را الزامی می‌دانند. عدم رعایت این مقررات می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین و یا توقف فعالیت شود.
حفاظت از سلامت و جان کارکنان: مهمترین دلیل کالیبراسیون، تضمین ایمنی کارکنان است. یک گازسنج کالیبره نشده ممکن است در صورت وجود غلظت خطرناک گاز، هشدار ندهد یا هشداری کاذب صادر کند که هر دو وضعیت می‌تواند منجر به حوادث جدی و مرگبار شود.
افزایش طول عمر دستگاه: کالیبراسیون منظم و صحیح، به شناسایی زودهنگام مشکلات احتمالی در سنسورها یا سایر اجزای دستگاه کمک کرده و امکان رفع آن‌ها را پیش از تبدیل شدن به مشکلات جدی‌تر فراهم می‌آورد. این امر به افزایش طول عمر مفید دستگاه نیز کمک می‌کند.
کاهش هزینه‌های ناشی از حوادث: حوادث ناشی از نشت گاز می‌توانند هزینه‌های گزافی برای سازمان‌ها به همراه داشته باشند، از جمله هزینه‌های درمانی، خسارات وارده به تجهیزات، توقف تولید، جرایم قانونی و آسیب به شهرت سازمان. Calibration صحیح یک سرمایه‌گذاری مقرون به صرفه در جهت پیشگیری از این هزینه‌هاست.
مدل BW MAX XT II: آشنایی کلی
BW MAX XT II یک گازسنج چندگانه (Multi-Gas Detector) جمع‌وجور و قدرتمند است که برای پایش همزمان چندین گاز خطرناک در محیط‌های کاری طراحی شده است. این دستگاه معمولاً قادر به پایش گازهای زیر است (بسته به پیکربندی سنسور):
گاز سمی: مانند مونوکسید کربن (CO)، سولفید هیدروژن (H2S)، دی‌اکسید گوگرد (SO2)، اکسیدهای نیتروژن (NOx)، کلر (Cl2)، آمونیاک (NH3) و غیره.
گاز قابل اشتعال: معمولاً از نوع هیدروکربن‌ها (LEL – Lower Explosive Limit)، اغلب با استفاده از سنسور کاتالیستی یا مادون قرمز.
اکسیژن (O2): برای اطمینان از وجود سطح کافی اکسیژن در محیط‌های بسته (Confined Spaces).
ویژگی‌های برجسته BW MAX XT II:
طراحی مقاوم و بادوام: بدنه دستگاه معمولاً از مواد مقاوم در برابر ضربه، مواد شیمیایی و شرایط سخت محیطی ساخته شده است.
قابلیت پایش چندین گاز: امکان پیکربندی برای پایش همزمان تا چهار گاز مختلف.
سیستم هشدار قدرتمند: شامل آلارم صوتی (بلند)، آلارم تصویری (چراغ‌های چشمک‌زن LED) و آلارم لرزشی (Vibrating Alarm).
نمایشگر LCD: نمایشگر خوانا که غلظت گازها، سطح باتری، زمان و وضعیت دستگاه را نمایش می‌دهد.
ثبت داده‌ها (Data Logging): قابلیت ذخیره اطلاعات اندازه‌گیری شده برای بررسی‌های بعدی.
باتری قابل شارژ: معمولاً از باتری‌های قابل شارژ استفاده می‌کند که طول عمر کاری مناسبی را فراهم می‌کند.
قابلیت اطمینان: شناخته شده به عنوان یکی از دستگاه‌های قابل اعتماد در صنعت.
روش‌های کالیبراسیون
دو روش اصلی برای کالیبراسیون گازسنج BW MAX XT II وجود دارد:
- کالیبراسیون صفر (Zero Calibration)
کالیبراسیون صفر زمانی انجام می‌شود که دستگاه باید به عنوان “پاک” در یک محیط فاقد هرگونه گاز هدف (به عنوان مثال، هوای محیطی تمیز و عاری از آلاینده‌ها) تنظیم شود. این فرآیند به دستگاه اجازه می‌دهد تا نقطه صفر اندازه‌گیری خود را به درستی تنظیم کند.
کاربرد: این روش اغلب در ابتدای روز کاری، پس از تعویض سنسور یا در صورتی که به نظر می‌رسد دستگاه نمایشگر غیرطبیعی نشان می‌دهد، انجام می‌شود.
گاز مرجع: در این حالت، از هوای پاک و بدون آلودگی به عنوان گاز مرجع صفر استفاده می‌شود.
- کالیبراسیون اسپوف (Span Calibration)
کالیبراسیون اسپوف، که به آن کالیبراسیون حساسیت (Sensitivity Calibration) نیز گفته می‌شود، زمانی انجام می‌شود که دستگاه در معرض یک گاز مرجع با غلظت مشخص و از پیش تعیین شده قرار می‌گیرد. این فرآیند، منحنی پاسخ سنسورها را نسبت به غلظت‌های واقعی گاز تنظیم می‌کند.
کاربرد: این روش باید به طور منظم (طبق توصیه‌های سازنده یا استانداردها) انجام شود تا از دقت اندازه‌گیری دستگاه اطمینان حاصل گردد.
گاز مرجع: از کپسول‌های گازی مخصوص (Calibration Gas Cylinders) استفاده می‌شود که حاوی مخلوطی از گازهای مورد نظر با غلظت‌های دقیق و تایید شده هستند. برای BW MAX XT II، این کپسول‌ها معمولاً حاوی مخلوطی از O2، LEL، CO، H2Sسایر گازهای مورد نیاز است.
- تست عملکرد (Function Test / Bump Test)
تست عملکرد که به آن “بامپ تست” نیز گفته می‌شود، یک فرآیند سریع برای تأیید عملکرد کلی دستگاه، از جمله سنسورها، باتری و سیستم هشدار دهنده است. در این تست، دستگاه برای مدت کوتاهی در معرض غلظتی از گاز مرجع قرار می‌گیرد که بالاتر از حد آستانه هشدار (Alarm Threshold) دستگاه باشد.
کاربرد: بامپ تست باید به طور روزانه یا قبل از هر بار ورود به محیط کاری خطرناک انجام شود. این تست به سرعت نشان می‌دهد که آیا دستگاه در شرایط اضطراری به درستی هشدار خواهد داد یا خیر.
گاز مرجع: از همان گازهای مرجع کالیبراسیون اسپوف استفاده می‌شود، اما غلظت گاز مورد استفاده در بامپ تست معمولاً کمتر از غلظت مورد استفاده در کالیبراسیون اسپوف است، اما به اندازه‌ای است که آلارم دستگاه فعال شود.
نکته مهم: بامپ تست جایگزین کالیبراسیون اسپوف نیست، بلکه یک اقدام احتیاطی اضافی برای اطمینان از عملکرد روزانه دستگاه است.
تجهیزات مورد نیاز برای کالیبراسیون
برای انجام کالیبراسیون صحیح و مؤثر گازسنج BW MAX XT II، به تجهیزات زیر نیاز است:
گازسنج BW MAX XT II: دستگاهی که قرار است کالیبره شود.
کپسول گاز کالیبراسیون (Calibration Gas Cylinder):
این کپسول‌ها حاوی مخلوطی از گازهای مورد نظر (O2، LEL، CO، H2S و غیره) با غلظت‌های دقیق و مشخص هستند.
تاریخ انقضای کپسول و گاز مرجع باید بررسی شود.
غلظت گازهای موجود در کپسول باید متناسب با حد آستانه هشدار (Alarm Limits) دستگاه BW MAX XT II باشد.
نوع گازهای موجود در کپسول باید با نوع گازهایی که دستگاه برای اندازه‌گیری آن‌ها طراحی شده است، مطابقت داشته باشد.
رگولاتور فشار (Pressure Regulator):
برای کنترل دقیق جریان گاز خروجی از کپسول و اطمینان از اینکه گاز با نرخ جریان صحیح به دستگاه وارد می‌شود، استفاده می‌شود.
رگولاتور باید با نوع کپسول گاز (مانند C10، C25، C50) و نوع رزوه آن سازگار باشد.
رگولاتورها معمولاً دارای یک شیر تنظیم جریان (Flow Control Valve) هستند.
شلنگ اتصال (Tubing/Hose):
شلنگ‌های انعطاف‌پذیر و مقاوم در برابر گازهای مورد نظر برای اتصال رگولاتور به دستگاه.
جنس شلنگ باید با گازهای مورد استفاده سازگار باشد (مثلاً شلنگ‌های تفلون یا نایلون برای اکثر گازها مناسب هستند).
طول شلنگ باید به اندازه‌ای باشد که راحتی در اتصال را فراهم کند.
آداپتور کالیبراسیون (Calibration Adapter/Facepiece):
یک قطعه پلاستیکی یا سیلیکونی که به طور محکم روی سنسورهای دستگاه قرار می‌گیرد و یک اتصال مطمئن برای ورود گاز Calibration به دستگاه ایجاد می‌کند.
این آداپتور اطمینان می‌دهد که فقط گاز کالیبراسیون وارد دستگاه می‌شود و از تأثیر هوای محیط جلوگیری می‌کند.
برخی از این آداپتورها دارای یک دریچه کوچک برای خروج هوای جابجا شده هستند.
نرم‌افزار و کابل اتصال (اختیاری):
برای برخی از مدل‌های پیشرفته‌تر یا برای مدیریت داده‌ها و تاریخچه کالیبراسیون، ممکن است نیاز به نرم‌افزار خاص BW Technologies و کابل اتصال USB باشد.
دفترچه راهنمای دستگاه BW MAX XT II:
همیشه به دفترچه راهنمای اصلی دستگاه برای دستورالعمل‌های دقیق کالیبراسیون و اطلاعات مربوط به مدل خاص خود مراجعه کنید.
محیط مناسب:
مکانی با تهویه مناسب، دور از هرگونه نشت گاز احتمالی و عاری از گرد و غبار.
دمای محیط باید در محدوده مجاز عملکرد دستگاه و مطابق با دستورالعمل سازنده باشد.
گزارش کالیبراسیون (Calibration Report) یا برچسب کالیبراسیون:
برای ثبت تاریخ کالیبراسیون، نتایج و تاریخ کالیبراسیون بعدی.
مراحل انجام کالیبراسیون (اسپوف) گازسنج BW MAX XT II
کالیبراسیون اسپوف معمولاً یک فرآیند خودکار است که توسط خود دستگاه انجام می‌شود. مراحل کلی به شرح زیر است:
پیش‌نیازها:
اطمینان از شارژ کامل باتری دستگاه.
بررسی تاریخ انقضای کپسول گاز کالیبراسیون.
بررسی سازگاری کپسول گاز با دستگاه.
داشتن تمام تجهیزات لازم (رگولاتور، شلنگ، آداپتور).
انجام بامپ تست در صورت نیاز قبل از کالیبراسیون اصلی.
مراحل:
آماده‌سازی کپسول گاز و رگولاتور:
کپسول گاز Calibration را به صورت عمودی قرار دهید.
رگولاتور فشار را به کپسول گاز وصل کنید و از اتصال محکم آن اطمینان حاصل کنید.
شیر روی کپسول گاز را به آرامی باز کنید تا فشار در سیستم برقرار شود.
شیر تنظیم جریان روی رگولاتور را برای رسیدن به نرخ جریان مشخص شده توسط سازنده (معمولاً 0.5 لیتر در دقیقه یا L/min) تنظیم کنید. مطمئن شوید که جریان پایدار است.
اتصال گاز به دستگاه:
آداپتور Calibration را بر روی سنسورهای گازسنج BW MAX XT II قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که اتصال محکم و بدون نشتی است.
شلنگ اتصال را از رگولاتور به آداپتور Calibration وصل کنید.
شروع فرآیند کالیبراسیون در دستگاه:
دستگاه BW MAX XT II را روشن کنید.
مطابق با دستورالعمل دفترچه راهنمای دستگاه، وارد منوی “Calibration” یا “Calibrate” شوید. این کار معمولاً با فشردن و نگه داشتن یک یا چند دکمه خاص برای چند ثانیه انجام می‌شود.
دستگاه ممکن است از شما بخواهد که نوع کالیبراسیون (Zero یا Span) را انتخاب کنید. در این مرحله، “Span Calibration” را انتخاب کنید.
دستگاه ممکن است از شما بخواهد که تایید کنید گاز کالیبراسیون مناسب وصل شده است. “Yes” یا “Confirm” را انتخاب کنید.
دستگاه شروع به شمارش معکوس یا نمایش یک پیام مانند “Apply Gas” خواهد کرد.
اعمال گاز کالیبراسیون:
پس از اینکه دستگاه اعلام آمادگی کرد (مثلاً نمایش پیام “Apply Gas” یا شمارش معکوس)، شیر تنظیم جریان روی رگولاتور را به طور کامل باز کنید تا گاز کالیبراسیون با نرخ جریان تعیین شده وارد دستگاه شود.
دستگاه به طور خودکار غلظت گازهای ورودی را تشخیص داده و شروع به ثبت مقادیر می‌کند.
این فرآیند معمولاً چند دقیقه طول می‌کشد (مثلاً 60 تا 180 ثانیه، بسته به تعداد گازها و تنظیمات دستگاه). در طول این مدت، مطمئن شوید که جریان گاز قطع نمی‌شود و اتصال محکم باقی می‌ماند.
نکات مهم:
کالیبراسیون منظم: طبق توصیه‌های سازنده (معمولاً هر 6 ماه یکبار) و همچنین طبق مقررات ایمنی سازمان یا صنایع مربوطه، کالیبراسیون اسپوف را انجام دهید.
بامپ تست روزانه: همیشه قبل از ورود به محیط کاری، یک بامپ تست انجام دهید تا از عملکرد صحیح دستگاه اطمینان حاصل شود.
استفاده از گاز مناسب: اطمینان حاصل کنید که کپسول گاز کالیبراسیون حاوی تمامی گازهایی است که دستگاه برای پایش آن‌ها طراحی شده است و غلظت گازها متناسب با محدوده‌های هشدار دستگاه باشد.
نرخ جریان صحیح: از رگولاتوری استفاده کنید که بتواند نرخ جریان گاز خروجی را به دقت تنظیم کند (معمولاً 0.5 L/min). جریان نامناسب می‌تواند منجر به نتایج نادرست شود.
اتصال بدون نشتی: مهمترین عامل در کالیبراسیون، اطمینان از عدم وجود نشتی در اتصالات بین کپسول گاز، رگولاتور، شلنگ و آداپتور است. حتی یک نشتی کوچک می‌تواند باعث شکست کالیبراسیون شود.
بررسی آداپتور: اطمینان حاصل کنید که آداپتور کالیبراسیون به درستی بر روی دستگاه قرار گرفته و تمام سنسورها را پوشش می‌دهد.
مستندسازی: تمام فرآیندهای کالیبراسیون، بامپ تست، تنظیمات، تعمیرات و تعویض قطعات را به دقت ثبت کنید. این مستندات برای ردیابی عملکرد دستگاه و رعایت الزامات قانونی حیاتی هستند.
دفترچه راهنمای دستگاه: همواره به دفترچه راهنمای مدل خاص BW MAX XT II خود مراجعه کنید، زیرا ممکن است جزئیات فنی یا مراحل کمی متفاوت باشند.
تعویض سنسور: اگر دستگاه به طور مداوم در Calibration شکست می‌خورد یا خوانش‌های غیرعادی نشان می‌دهد، ممکن است سنسورها نیاز به تعویض داشته باشند.
بدون شرح