تهیه و تولید گاز کربن دی اکسید به ساختار فیزیکی و شیمیایی این گاز بستگی دارد.
کربن دی اکسید (CO2) یک گاز بی رنگ، بی بو و غیر قابل اشتعال است که در جو زمین وجود دارد. این گاز به طور طبیعی از طریق تنفس انسان و حیوان و همچنین از طریق سوختن سوخت ها تولید می شود.
تهیه گاز کربنیک در طبیعت:
گاز کربنیک در طبیعت از طریق دو فرآیند اصلی تهیه می شود:
- تنفس: انسان ها، حیوانات و گیاهان در هنگام تنفس، کربن دی اکسید تولید می کنند.تنفس یک فرآیند طبیعی است که بدن از آن برای تولید انرژی استفاده می کند. در هنگام تنفس، اکسیژن از طریق ریه ها وارد بدن می شود و با گلوکز موجود در خون ترکیب می شود تا انرژی تولید کند. در نتیجه این واکنش، کربن دی اکسید تهیه می شود که از طریق ریه ها دفع می شود.
C6H12O6 + 6O2 → 6CO2 + 6H2O
- سوختن: سوخت ها در حضور اکسیژن می سوزند و کربن دی اکسید و آب تولید می کنند.سوختن یک واکنش شیمیایی است که در آن یک ماده سوختنی با اکسیژن ترکیب می شود تا انرژی تولید کند. در هنگام سوختن، کربن موجود در ماده سوختنی با اکسیژن ترکیب می شود تا کربن دی اکسید تهیه کند.
C + O2 → CO2
علاوه بر این، گاز کربنیک به طور طبیعی در برخی از فرآیندهای زمین شناسی مانند فعالیت آتشفشانی و تجزیه سنگ های کربناتی نیز تولید می شود.
روش های تهیه کربن دی اکسید در صنعت :
کربن دی اکسید به روش های مختلفی در صنعت تهیه می شود. برخی از این روش های تهیه عبارتند از:
- تصعید کربنات کلسیم: کربنات کلسیم (CaCO3) در دمای بالای 825 درجه سانتیگراد تجزیه می شود و کربن دی اکسید و آهک تولید می کند.
CaCO3 → CaO + CO2
- تجزیه حرارتی کربنات ها: سایر کربنات ها نیز می توانند با حرارت دادن تجزیه شوند و کربن دی اکسید تولید کنند. به عنوان مثال، کربنات سدیم (Na2CO3) در دمای بالای 850 درجه سانتیگراد تجزیه می شود و کربن دی اکسید و سدیم هیدروکسید تولید می کند.
Na2CO3 → NaOH + CO2
- تخمیر قند: قندها در حضور مخمر تخمیر می شوند و کربن دی اکسید و الکل تولید می کنند. این فرآیند در تولید نوشابه های گازدار و سایر محصولات غذایی استفاده می شود.
C6H12O6 → 2CO2 + 2C2H5OH
- سوختن سوخت ها: سوخت ها در حضور اکسیژن می سوزند و کربن دی اکسید و آب تهیه می کنند. این فرآیند در نیروگاه ها و کارخانه ها برای تولید انرژی استفاده می شود.
C + O2 → CO2
- تنفس انسان و حیوان: انسان ها و حیوانات در هنگام تنفس کربن دی اکسید تهیه می کنند. این فرآیند یک فرآیند طبیعی است که بدن از آن برای تولید انرژی استفاده می کند.
C6H12O6 + 6O2 → 6CO2 + 6H2O
کاربردهای کربن دی اکسید تهیه شده:
کربن دی اکسید کاربردهای مختلفی دارد. برخی از کاربردهای کربن دی اکسید عبارتند از:
- صنعت غذا: برای تهیه نوشابه های گازدار، بستنی و سایر محصولات غذایی استفاده می شود.
- صنعت پتروشیمی: برای تولید کود، پلاستیک و سایر محصولات پتروشیمی استفاده می شود.
- صنعت فولاد: برای تولید فولاد استفاده می شود.
- صنعت معدن: برای استخراج فلزات از معادن استفاده می شود.
- آتش نشانی: به عنوان یک گاز خاموش کننده آتش استفاده می شود.
- کشاورزی: برای افزایش رشد گیاهان استفاده می شود.
خطرات کربن دی اکسید تهیه شده :
کربن دی اکسید در غلظت های بالا می تواند سمی باشد. قرار گرفتن در معرض مقادیر بالای کربن دی اکسید می تواند باعث خفگی، سردرد، ضعف و از دست دادن هوشیاری شود.
اقدامات احتیاطی در هنگام کار با کربن دی اکسید تهیه شده :
هنگام کار با کربن دی اکسید تهیه شده باید اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهید:
- از قرار گرفتن در معرض مقادیر بالای کربن دی اکسید خودداری کنید.
- در صورت قرار گرفتن در معرض مقادیر بالای کربن دی اکسید، فوراً به هوای تازه بروید.
- از تجهیزات ایمنی مناسب مانند ماسک تنفسی استفاده کنید.
خوراکی هایی که گاز کربنیک تولید می کنند، معمولاً حاوی قند یا نشاسته هستند. این مواد در هنگام هضم توسط باکتری های روده تخمیر می شوند و گاز کربنیک تولید می کنند.
برخی از خوراکی هایی که گاز کربنیک تولید می کنند عبارتند از:
- غذاهای تخمیری: غذاهای تخمیری مانند ماست، کلم ترش، ترشی و خیارشور حاوی باکتری های تخمیری هستند که باعث تولید گاز کربنیک می شوند.
- غذاهای حاوی فیبر: غذاهای حاوی فیبر مانند حبوبات، سبزیجات و غلات کامل می توانند باعث تولید گاز کربنیک شوند.
- غذاهای حاوی قند: غذاهای حاوی قند مانند نوشابه های گازدار، آب نبات و شیرینی جات می توانند باعث تولید گاز کربنیک شوند.
- غذاهای حاوی نشاسته: غذاهای حاوی نشاسته مانند سیب زمینی، برنج و نان می توانند باعث تولید گاز کربنیک شوند.
میزان گاز کربنیکی که یک فرد پس از خوردن یک خوراکی تولید می کند، به عوامل مختلفی از جمله سلامت دستگاه گوارش، مقدار غذای مصرفی و حساسیت فرد به گاز کربنیک بستگی دارد.
در اینجا برخی از خوراکی های خاص که می توانند گاز کربنیک بیشتری تولید کنند آورده شده است:
- غذاهای تخمیری: ماست، کلم ترش، ترشی، خیارشور، کیمچی، تمپه، سویا
- غذاهای حاوی فیبر: حبوبات، نخود فرنگی، عدس، بروکلی، گل کلم، کلم برگ، سیب، گلابی، آلو، موز
- غذاهای حاوی قند: نوشابه های گازدار، آب نبات، شیرینی جات، آب میوه، عسل، شربت
- غذاهای حاوی نشاسته: سیب زمینی، برنج، نان، پاستا، ذرت، جو، گندم
اگر متوجه شدید که پس از خوردن برخی از خوراکی ها دچار نفخ، درد شکم یا ناراحتی معده می شوید، بهتر است از خوردن آن خوراکی ها خودداری کنید یا مقدار مصرف آن را کاهش دهید.
برای تهیه گازهای دیگر CO, He, Ar ,N2, O2, H2, H2S, CH4 با شرکت سپهر گاز کاویان تماس بگیرید
بدون دیدگاه