خطرات گاز هیدروژن: گاز هیدروژن، همانند بسیاری از مواد قابل اشتعال، دارای خطراتی است که در هنگام استفاده، ذخیره‌سازی و حمل و نقل آن باید مورد توجه قرار گیرد.
در بخش مشخصات به خاصیت آتش زا بودن این گاز اشاره کردیم. با توجه به این نکته، رنگ سیلندر گاز هیدروژن یکپارچه قرمز است. از طرف دیگر، دمای شعله هیدروژن حدود 500˚C است؛ این دمای بالا باعث انتشار پرتوهای فرابنفش از شعله هیدروژن شده و خطراتی برای افراد اطراف آن به دنبال دارد.
مجموعه این موارد موجب شده است تا نگهداری، حمل و نقل و محافظت از این سیلندر گاز بیش از پیش اهمیت داشته باشد. دقت و ظرافت دو مولفه مهمی هستند که در انجام این کار باید رعایت شود. تحت هیچ شرایطی نباید در مجاورت سیلندر گازهای آتش زا و اکسیدکننده مثل اکسیژن، نیتروز اکساید و … قرار بگیرد.
همچنین تابش نور خورشید، قرارگیری در مجاورت جرقه، حرارت و شعله از جمله دیگر عواملی هستند که می‌توانند محیط کاری شما را در معرض خطرات این گاز قرار دهند.
غلظت بالای هیدروژن می‌تواند کمبود اکسیژن و خطر خفگی را به دنبال داشته باشد. سردرد، سرگیجه، وزوز گوش، شنیدن صدای زنگ در گوش، تهوع، بیهوشی، افسردگی و … از جمله نتایج نامطلوب ناشی از تنفس این گاز است. در شرایط حاد ممکن است پوست فرد به رنگ آبی درآمده و حتی منجر به مرگ شود. در صورت استنشاق، هوای تازه را تنفس کنید و استراحت کنید. در برخی شرایط حاد ممکن است به تنفس مصنوعی و یا مراجعه به پزشک و مراکز درمانی نیاز باشد.
خطرات گاز هیدروژن
در صورت آتش سوزی، از اسپری آب، اسپری پودری و اسپری دی اکسید کربن استفاده کنید. همچنین در آتش سوزی شدید برای جلوگیری از انفجار، کپسول را با اسپری کردن آب سرد نگه دارید. توجه داشته باشید که بهتر است این کار را در محیط‌های بسته و دارای سقف یا محافظ انجام دهید.
1. قابل اشتعال بودن: این گاز یک ماده قابل اشتعال است و در صورت ترکیدن و تماس با منشأ آتش، می‌تواند منفجر شود. این خطر به ویژه در ترکیدن یا نشت گازHydrogen در فضاهای بسته بیشتر مشهود است.
2. احتمالی بودن انفجار: در صورت تجمع این گاز در فضاهای بسته و حضور منشأ آتش، انفجار قابلیت رخ دادن دارد. این انفجار می‌تواند منجر به صدمات جسمانی، آسیب به تجهیزات و تخریب محیط شود.
3. پرسرعت بودن اشتعال: Hydrogen بسیار سبک است و در صورت ترکیدن، در عرضهای بسیار کوتاه به سرعت اشتعال می‌شود. این ویژگی می‌تواند کنترل و مدیریت حوادث مرتبط با این گاز را مشکل کند.
4. خطر خفگی: H2 برخلاف هوا، که به دلیل سبک بودن به بالا رفته و از محیط خارج می‌شود، در صورت نشت در فضاهای بسته می‌ماند و می‌تواند منجر به خفگی شود. نشت این گاز در فضاهای کوچک و بدون وجود تهویه مناسب می‌تواند خطرناک باشد.
5. احتمال خرابی تجهیزات: H به دلیل خواص شیمیایی خاص خود می‌تواند به برخی از تجهیزات مانند لوله‌ها، درزها و سیستم‌های ذخیره‌سازی آسیب برساند و باعث نشت و حوادث ناگوار شود.به خطرات گاز هیدروژن باید توجه داشت.
راه های مقابله با خطرات گاز هیدروژن
مسمومیت: استنشاق گاز هیدروژن می تواند منجر به مسمومیت شود. علائم مسمومیت با هیدروژن شامل سردرد، سرگیجه، تهوع، استفراغ و تنگی نفس است. در موارد شدید، مسمومیت با هیدروژن می تواند منجر به مرگ شود.
آتش سوزی و انفجار: هیدروژن گازی بسیار قابل اشتعال است و می تواند به راحتی آتش بگیرد یا منفجر شود. جرقه، شعله یا گرمای بیش از حد می تواند باعث آتش سوزی یا انفجار هیدروژن شود.
سوختگی: تماس با هیدروژن مایع می تواند منجر به سوختگی شدید شود.
راه های مقابله با خطرات گاز هیدروژن:
پیشگیری: بهترین راه برای مقابله با خطرات گاز H2، پیشگیری از نشت و انتشار آن است. برای این منظور باید از تجهیزات و لوله کشی مناسب استفاده کرد و به طور مرتب آنها را بازرسی و نگهداری کرد.
تشخیص: در صورت نشت گاز هیدروژن، باید آن را به سرعت تشخیص داد. برای این منظور می توان از آشکارسازهای گاز هیدروژن استفاده کرد.
کنترل: در صورت نشت گاز H2، باید آن را به سرعت کنترل کرد. برای این منظور می توان از روش های مختلفی مانند تهویه، خنک کردن و خاموش کردن شعله های آتش استفاده کرد.
حفاظت فردی: در هنگام کار با گاز H2 باید از تجهیزات حفاظت فردی مانند ماسک، عینک و دستکش استفاده کرد.
در اینجا برخی از اقدامات احتیاطی خاص برای مقابله با خطرات گاز هیدروژن ارائه می‌شود:
در مکان‌های دارای تهویه مناسب کار کنید.
از منابع جرقه و شعله دور باشید.
از تجهیزات و لوله کشی مناسب استفاده کنید.
به طور مرتب تجهیزات و لوله کشی را بازرسی و نگهداری کنید.
از آشکارسازهای گاز هیدروژن استفاده کنید.
در هنگام کار با گاز هیدروژن از تجهیزات حفاظت فردی استفاده کنید.
با رعایت این اقدامات احتیاطی می توان از خطرات Hydrogen جلوگیری کرد و محیط کار ایمن تری را ایجاد کرد.
){kind=link}
بدون دیدگاه