اکسیژن مایع O2 Liquid
فروش اکسیژن مایع | اکسیژن مایع وارداتی | O2 مایع | Liquid Oxygen | اکسیژن مایع صنعتی | اکسیژن مایع آزمایشگاهی | اکسیژن مایع داخلی
مشخصات کلی اکسیژن مایع
اکسیژن با % 8/20 حجمی، دومین عنصر فراوان در اتمسفر است. اکسیژن مایع به رنگ آبی روشن و بسیار سرد است. اگرچه غیر قابل اشتعال است؛ یک اکسنده قوی می باشد که برای حیات جانداران ضروریست.
اکسیژن در واقع با تمامی فلزات و مواد آلی واکنش داده و اکسید متناظر را تولید می کند. موادی که در هوا می سوزند، در حضور اکسیژن با شدت بیشتری خواهند سوخت.
هرچند اکسیژن به صورت مایع ذخیره می شود، اغلب به صورت گازی مورد استفاده قرار می گیرد. زیرا از نظر حجمی و اقتصادی نسبت به ظرفیت معادل از آن در حالت گاز با فشار بالا، مقرون به صرفه تر است.
یکی از اشکال فیزیکی گاز اکسیژن است که به رنگ آبی بسیار کم رنگ است و مصارف مختلف صنعتی و آزمایشگاهی دارد. از این ماده در صنایع هوافضا به عنوان عامل اکسنده برای موتور پیشران فضاپیماها استفاده میشود. دمای میعان اکسیژن حدود 182- درجه سانتی گراد است.
از آنجاییکه مخلوط دو گانه اکسیژن و استیلن با حرارتی بسیار بالا میسوزد؛ به همین جهت از آن برای برش و جوشکاری فلزات استفاده میشود. برای تبديل اکسيژن به مايع و حمل و نقل آن دو روش و جود دارد. روش اول افزايش فشار اکسيژن و روش دوم کاهش دمای اکسيژن است.
اكسيژن در فشار بالا ( bar138=2000psig) یا بیشتر درسيلندرهايي به حجم هایي از يك ليتر تا 60 ليتر حمل و نقل مي شود. همچنين در فشار psig 200 و در دماي زير 147- درجه سانتي گراد به صورت مايع كرايوجنيك در تانكرهاي مخصوص قابل نگهداري و حمل و نقل است.
مشخصات فنی اکسیژن مایع
اکسیژن از طریق یک واحد جداسازی هوا (ASU) از طریق مایع کردن هوای اتمسفر و جداسازی اکسیژن به وسیله تقطیر تبریدی م تجهیزات مورد استفاده در سرویس دهی اکسیژن باید بسیار تمیز بوده و دارای دمای احتراق بالا باشند تا با اکسیژن واکنش ندهند.
اکسیژن مایع، مایعی تبریدیست. مایعات برودتی، گازهای مایع شده ای هستند که نقطه جوش زیر ᵒF130-) ᵒC90-) دارند. نقطه جوش آرگون مایع ᵒF297-) ᵒC183-) دارد.
به دلیل اینکه اختلاف دما مابین اکسیژن مایع و محیط اطراف آن، حتی در زمستان، بسیار حائز اهمیت است. عایق نگه داشتن اکسیژن مایع از گرمای محیطی امری ضروریست. همچنین جهت جابجایی و انبارش اکسیژن مایع نیاز به تجهیزات ویژ ای است.
یک سیستم ذخیره سازی معمولی شامل مخزن ذخیره سازی مایع برودتی( شبیه بطری خلاء)، یک یا تعداد بیشتری تبخیرکننده و یک سیستم کنترل فشار می باشد. مخزن مایع برودتی در واقع شبیه به یک بطری خلاء می باشد. یک لوله داخلی محاط شده با لوله خارجی وجود دارد که مابین لوله ها یک فضای حلقوی که شامل محیط عایق است، وجود دارد. تبخیر کننده ها اکسیژن مایع را به اکسیژن گازی تبدیل میکنند.
تناوب حاصل شده و به عنوان یک مایع تبریدی ذخیره می شود.
کاربرد اکسیژن مایع
اکسیژن معمولا به صورت مایع حمل و نقل و ذخیره می شود چرا که در حالت مایع به طور موثرتری می تواند درحجم های بالا جابجا شده و انبارش گردد با این حال برای بکارگیری اکسیژن، ابتدا آن را با استفاده از تبخیرکننده ها به حالت گاز درآورده و مورد استفاده قرار می دهند.
استفاده های اولیه از اکسیژن به استفاده از آن به عنوان یک اکسنده قوی و خواص ویژه آن در راستای حیات بشر مربوط می شود.
اکسیژن با تاثیر بر سلامتی انسان، بیشتر کاربردهای پزشکی دارد.
اکسیژن مایع به عنوان اکسید کننده برای سوخت های مایع در موشک ها کاربرد دارد.
اکسیژن به طور گسترده در صنایع فلزی همراه با استیلن و سایر گازهای سوختی برای برش، جوشکاری و ذوب فلزات به کار می رود.
تولیدکنندگان فولاد و آهن به طور گسترده ای از اکسیژن یا هوای غنی از اکسیژن برای حرارت و پالایش شیمیایی جهت حذف کربن و سایر واکنش های اکسایش استفاده می کنند.
در صنایع شیمیایی و پتروشیمی ها، اکسیژن به عنوان ماده اولیه، با هیدروکربن ها واکنش داده و الکل ها و آلدهیدها را تولید می کند.
در حال حاضر، حدواسط های پتروشیمی مختلفی برای تولید موادی از قبیل اتیلن و پروپیلن اکسید(ضدیخ)، وینیل کلرید (برای PVC) و کاپرولاکتام(برای نایلون) با استفاده از اکسیژن خلوص بالا تولید می شوند.
صنایع کاغذسازی از اکسیژن به عنوان عامل سفیدکننده و اکسنده استفاده می کنند.
به طور مشابه، اکسیژن، فرایندهای احتراق را در صنایع تولیدکننده شیشه، آلومنیوم، مس، طلا، سرب و سیمان و یا سوزاندن زباله ها را تقویت می کند.
مشخصات ایمنی اکسیژن مایع
به طور نرمال، هوا شامل 21% اکسیژن است. اکسیژن غیر سمی است و هیچ اثر سوئی در افرادی که در معرض اکسیژن با غلظت های بالای 50% در فشار 1 اتمسفر برای 24 ساعت یا بیشتر قرار گرفته اند، مشاهده نشده است.
استنشاق اکسیژن 80% درفشار1 اتمسفر برای مدت بیش از 12 ساعت می تواند سبب سوزش دستگاه تنفسی، کاهش تدریجی در ظرفیت حیاتی، سرفه، گرفتگی بینی، گلو درد و درد قفسه سینه شود.
خطرات مربوط به اکسیژن مایع به دلیل در معرض قرار گرفتن در دماهای سرد، سبب سوختگی های شدید می شود.
درجه حرارت پائین اکسیژن مایع و بخاراتش، نه فقط سبب سوختگی های شدید و آسیب به بافت ها می شود، بلکه سبب کاهش استحکام بسیاری از مواد در معرض اکسیژن مایع و خرد شدن آنها می شود.
در غلظت های بالای اکسیژن خطر سوختن مواد با آن وجود دارد بنابراین کلیه پرسنل باید از این خطر آگاه باشند.
همچنین امکان واکنش احتراقی هنگام تماس مخازن حاوی اکسیژن با مواد ناسازگار وجود دارد.
از سیگار کشیدن و ایجاد شعله در محل نگهداری و ذخیره اکسیژن مایع اکیدا خودداری شود.
از قرار گرفتن مواد آلی و مواد قابل اشتعال و قابل احتراق از هرنوعی که باشند، در معرض اکسیژن یا هوای غنی از اکسیژن جلوگیری به عمل آید.
تعدادی از مواد آلی که می توانند با یک جرقه و یا شوک مکانیکی به شدت با اکسیژن واکنش دهند عبارتند از: روغن، گریس، آسفالت، نفت سفید، پارچه و حتی غبارات حاوی روغن و گریس می باشد.
کمک های اولیه
در هنگام تماس پوستی با اکسیژن مایع، لباس هایی که منجر به محدود کردن خون رسانی به قسمت های مربوطه می شوند را در آورید.
محل آسیب دیده را در حمام آب گرم با دمای کمتر از 40 درجه سانتی گراد قرار دهید و هرگز از حرارت خشک استفاده نکنید.
بافت منجمد شده بدون درد است و ظاهری مومی شکل به رنگ زرد می باشد، این تورم با گذشت زمان به درد خواهد گرفت به همین دلیل در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
چنانچه چشم ها با اکسیژن مایع و یا بخاراتش تماس پیدا کرد چشم ها را با آب گرم با دمای زیر 40 درجه سانتی گراد گرم کرده و در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
آرگون مایع Ar Liquid
فروش آرگون مایع | آرگون مایع و گاز(LAr) | فروش آرگون مایع صنعتی
آرگون مایع داخلی | فروش Liquid Argon |Liquid Argon | فروش liquid Ar
آرگون مایع در گریدهای صنعتی موجود و آماده تحویل میباشد.
آرگون مایع به مقدار فراوان در پلنت های جداسازی هوا یافت و از تقطیر هوا به اکسیژن، نیتروژن و آرگون تولید می شود. آرگون در هر دو حالت گازی و مایع وجود دارد.
آرگون مایع توسط تانکر های برودتی عایق در محل مورد درخواست , به مشتری تحویل داده میشود که به طور معمول ، با تجهیزات vaporisation همراه است، تا بتواند مایع را تا چند روز نگهدارد.
نام محصول: آرگون مایع | Ar مایع | Argon مایع
نحوه تولید آرگون مایع
رایج ترین منبع آرگون از طریق استخراج از هوا است . در فرآیند استخراج از هوا ، آرگون مایع خام در یک ستون تقطیر از واحد جداسازی هوا شکل میگیرد
مشخصات کلی آرگون مایع
آرگون مایع و یا بخارات سرد آن در اثر تماس با چشم باعث صدمه کلی به چشم و نابینائی می گردد. آرگون مایع در اثر تماس با پوست ایجاد سوختگی شدید می گردد . در اثر انجماد معتدل موجب کرختگی پوست ، ورق ورق شدن می گردد، در سوختگی های شدید پوست ممکن است به رنگ سفید و یا زرد مومی شکل در آید .تاول ، نکروز (مرگ پوست) ، و قانقاریا در اثر موارد شدید رخ می دهد .خوردن این ماده متداول نمی باشد.
آرگون مایع، بی مزه، بی بو، بی رنگ، غیرخورنده، غیرقابل اشتعال و بسیار سرد است. متعلق به خانواده گازهای نادر است که حدود 1% از جو زمین را شامل می شود. تک اتمی بوده و بسیار غیرفعال است به همین دلیل هیچ ترکیب شیمیایی شناخته شده ای از آن وجود ندارد.
اگرچه آرگون به صورت گاز مورد استفاده قرار می گیرد؛ معمولا به صورت مایع ذخیره و حمل و نقل می شود.
آرگون مایع، جزء مایعات برودتی است. مایعات برودتی، گازهای مایعی هستند که نقطه جوش زیر 90ᵒC- دارند. نقطه جوش آرگون مایع 186ᵒC- دارد.
مشخصات فنی آرگون مایع
آرگون به وسیله دستگاه های جداسازی هوا از طریق مایع کردن هوای اتمسفری و جداسازی آرگون از طریق تقطیر تبریدی متناوب، تولید می شود به این ترتیب آرگون به صورت مایع برودتی حاصل می شود.
از آنجایی که آرگون بی اثر است جهت نگه داری آن نیاز به تجهیزات با جنس خاص نیست البته در مورد آرگون مایع مخازن نگهدارنده و لوله های مرتبط، باید مقاوم به درجه حرارت پائین باشد.
مخزن محتوی مایع برودتی در واقع شبیه به یک بطری خلاء می باشد که به نحوی طراحی شده است که گرمای محیط را از مایع برودتی دور میکند.
محیط اطراف محل ذخیره و نگه داری مایعات برودتی حتی در زمستان بسیار حائز اهمیت است، محافظت این حرارت محیطی از مایعات برودتی نیاز به تجهیزات ویژه جهت ذخیره و جابجایی دارد.
جابجایی و انبار
مخازن حاوی آرگون مایع باید در مکانی با تهویه مناسب ذخیره گردد. از ذخیره مخازن آرگون مایع در فضای بسته و یا در مکانی که از تغییرات آب و هوایی حافظت نشده، خودداری کنید.
مخازن حاوی مایعات برودتی با دستگاه های فشار جهت کنترل فشار داخلی تجهیز شده اند.
مایعات برودتی باید به صورت عمودی ذخیره، جابجا و حمل و نقل شود.
از شوک حرارتی و مکانیکی جلوگیری شود.
به هیچ وجه هیچ قسمت محافظت نشده از بدن نباید در تماس با لوله ها و یا تجهیزات حاوی مایعات برودتی قرار گیرد.
کاربرد آرگون مایع
آرگون اغلب در حالت گازی به صورت گسترده در صنعت روشنایی برای پر کردن لامپ ها و همچنین با ترکیب با سایر گازهای نادر برای پر کردن لامپ ها و لوله های ویژه برای اثرات رنگی خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
در صنعت جوشکاری، آرگون به عنوان یک محافظ از اکسایش فلزات در حین جوش کاری محافظت می کند.
بعنوان گاز محافظ درجوشکاری ، جوشکاری آرگون , در ساخت فلزات ، لیزر , پردازش آلومینیوم و تیتانیوم و سایر عناصر واکنشی ، میکرو پردازنده ها ، پر کردن شیشه های دو جداره ، حباب لامپها و دیگر فرآیندهای صنعتی .
در پزشکی در روش کرایو سرجری از آرگون مایع برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود .
درعمل جراحی شیوه ای به نام سیستم انعقاد از طریق آرگون استفاده میشود که از آرگون پلاسما در الکترو سرجری استفاده میکند . از پرتو آبی آرگون در جراحی برای جوش شریان ها ، نابود کردن تومور ، و برای اصلاح نواقص چشم استفاده می شود. در صنعت مواد غذایی : آرگون نگهدارنده به جای اکسیژن و هوای حاوی رطوبت در مواد بسته بندی به گسترش ماندگاری محتویات کمک میکند .
آرگون به طور گسترده در فرایند تولید نیم رساناها به عنوان گاز پالنده نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
مشخصات ایمنی آرگون مایع
به دلیل اینکه آرگون، بی بو، بی رنگ، بی مزه و غیر محرک می باشد، هیچ علائم نگران کننده ای در مورد آن وجود ندارد. بشر هیچ حسی که بتواند آرگون را شناسایی کند ندارد. آرگون غیر سمی و فوق العاده بی اثر است.
آرگون می تواند به عنوان یک asphyxiant عمل کند یعنی با اکسیژن موجود در هوا جابجا شود. استنشاق آرگون در مقادیر بالا می تواند علائمی نظیر: سرگیجه، تهوع، استفراق، از دست دادن هوشیاری و مرگ شود. مرگ به علت گیجی و خطا در تصمیم گیری در نجات خود، رخ می دهد. در غلظت های پائین اکسیژن، بیهوشی و مرگ ممکن است در یک آن و بدون هشدار اولیه رخ می دهد.
هنگام فقدان اکسیژن کافی، مصدوم را در معرض هوای تازه قرار دهید. در صورت نیار تنفس مصنوعی اعمال شود و در صورت نیاز به پزشک مراجعه شود.
پرسنل و کارگران امداد و نجات نباید به مناطقی که غلظت اکسیژن زیر 5/19 % می باشد، وارد شوند. مگر اینکه با خود یک دستگاه تنفس داشته باشند.
آسیب بافتی شدید یا سوختگی های برودتی می تواند در نتیجه قرار گرفتن در معرض آرگون مایع یا بخارات سردآرگون ایجاد گردد.
چشم ها حساس ترین عضو از بدن در برابر آرگون مایع فوق العاده سرد و بخاراتش هستند از این رو هنگام جابجایی و یا استفاده از آرگون مایع از عینک محافظ استفاده شود.
برای حفاظت دست ها از دستکش های گشاد عایق حرارتی و یا چرم استفاده گردد.
جریان آب نباید در مسیر تخلیه آرگون قرار گیرد زیرا آب یخ خواهد زد و امکان شکستن مخزن وجود داد.
برای استفاده سیلندر آرگون حتما از تجهیزات تقلیل فشار استفاده شود و بعد از هر استفاده شیر حتما بسته شود و همچنین بعد از خالی شدن کپسول و مخازن نگهداری آرگون باید در مکانی خنک و همچنین دارای تهویه مناسب و بدور از هرگونه مواد قلیایی و اسید قرار گیرد. هنگاه استفاده از آرگون مایع حتما از پوشش کامل و عینک استاندارد استفاده نمایید. سیلندر ها حتما باید دارای کلاهک باشد و در محل خود ثابت گردد.
سیلندر گاز آرگون تحت فشار می باشد،باعث خفگی و یخزدگی شدید می شود،به هیچ وجه نباید سوراخ و در معرض آتش قرار گیرد. تماس با آرگون مایع باعث سوختگی شدید می گردد، آرگون غیرسرطان زاست، در صورت نشتی منطقه تا پراکنده شدن گاز خالی بماند.
هلیم مایع He Liquid
فروش هلیوم مایع | فروش هلیم مایع | مخزن هلیوم مایع | فروش He مایع | Liquid Helium
نام محصول: هلیوم مایع | هلیم مایع | He مایع | Liquid Helium
مشخصات کلی هلیوم مایع
هلیوم مایع بی اثر، بی رنگ، بی بو، غیر خورنده، فوق العاده سرد و غیر قابل اشتعال است. اونس، دانشمند بزرگ هلندی، برای پژوهش های ثمربخشش در خواص ماده در دماهای پایین و کشفیاتی از جمله روش مایع کردن گاز هلیوم، برنده ی جایزه ی نوبل فیزیک سال 1913 شده است. اونس برای مایع کردن هلیوم به عنوان سرکش ترین گازها، آن را درون هیدروژن مایع قرار داد، طوری که هیدروژن گرمای لازم برای تبخیر شدنش را از هلیوم بگیرد. او سپس هلیوم سرد شده را به طور ناگهانی منبسط کرد تا درجه حرارت آن یک بار دیگر پایین بیاید. او با به کار گرفتن این روش توانست بخشی از گاز را مایع کند. او در یک روز فراموش نشدنی در سال 1908 گفت: “وقتی دیدم می توانم هلیوم مایع را به دوستم وان در وال، که تئوری اش راهنمای کارم بود، نشان دهم، از فرط خوشحالی در پوست خود نمی گنجیدم.”
هلیم مایع شکل مایع عنصر گازی هلیم است که در دمای بسیار بسیار پایین 269- درجه سانتی گراد (حدود 4 کلوین) به وجود میآید.
هلیم دارای پایینترین نقطه ذوب در میان عناصر است و تنها مایعی است که با کاهش دما به جامد تبدیل نمیشود و در فشار استاندارد تا دمای صفر مطلق به حالت مایع باقی میماند؛ (تنها با افزایش فشار میتوان آنرا به جامد تبدیل نمود).
رسیدن به دماهای پایین که برای تهیه هلیوم مایع محقق شد، پیامدهای بسیار جالبی داشت. به عنوان مثال ، نوعی هلیوم مایع میتواند از کوچکترین منافذ که حتی هوا قادر به عبور از آنها نیست، عبور کند. همچنین نوعی هلیوم مایع وجود دارد که به صورت کامل جریان الکتریکی را از خود هدایت میکند. موردی که بسیار جالبتر و مهمتر از همه این موارد بود، مسئله مربوط به ابررساناها میباشد. این مورد با وجود هلیوم مایع که دسترسی به آن امکانپذیر بود، منجر به پیدایش خاصیت ابررسانایی شد.
مشخصات فنی هلیوم مایع
بیشتر هلیوم تجاری از گاز طبیعی از طریق فرایند جداسازی تبریدی بازیابی می شود. به طور معمولی هلیوم کمتر از 1% حجمی در گاز طبیعی وجود دارد. هلیوم بازیابی، تصفیه و مایع می شود.
تحت شرایط عادی هلیوم با سایر عناصر و ترکیبات واکنش نمی دهد. به خاطر اینکه هلیوم غیر خورنده است به تجهیزات با جنس خاص جهت نگه داری نیاز ندارد. با این وجود مواد سازنده مخازن نگهداری هلیوم مایع باید تحمل دمای بسیار پائین هلیوم مایع را داشته باشد.
اغلب، هلیوم مایع از منابع تولیدی به سوی انبارهای ذخیره سازی، به وسیله تانکرها در اندازه های 5000 تا 11000 گالن، شامل یک فضای حلقوی عایق با خلاء، محافظ نیتروژن و عایق چند لایه انتقال داده می شود. این طراحی سبب کاهش انتقال گرما و تبخیر هلیوم مایع می شود.
کاربرد هلیوم مایع
دمای فوق العاده پائین هلیوم مایع، جهت حفظ خواص ابر رسانایی آهن رباها در کاربردهایی نظیر طیف سنجی MRI و NMR و تحقیقات فیزیک ذرات مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربرد اصلی گاز هلیوم استفاده به عنوان گاز خنثی در جوشکاری لیزر و قوس فلزی است. هلیوم اتمسفری خنثی در تولید فلزات واکنش پذیر از قبیل تیتانیوم و زیرکونیوم ایجاد می کند.
گاز هلیوم به عنوان سرد کننده در طول طراحی فیبرهای نوری، به عنوان گاز حامل در کروماتوگرافی گازی و به عنوان گاز تشخیص نشتی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
به دلیل اینکه از هوا سبکتر بوده و غیر قابل اشتعال است؛ در بالن ها بکار گرفته می شود.
مشخصات ایمنی هلیوم مایع
به دلیل اینکه هلیوم، بی بو، بی رنگ، بی مزه و غیر محرک است هلیوم خواص نگران کننده ای ندارد. بشر هیچ حسی جهت تشخیص هلیوم ندارد.
گرچه هلیوم غیر سمی و بی اثر است می تواند به عنوان یک asphyxiant عمل کند؛ یعنی جایگزین اکسیژن شده و مقدار اکسیژن را به کمتر از مقداری که برای زندگی بشر لازم است برساند.
استنشاق هلیوم در مقادیر بالا می تواند سبب سرگیجه، تهوع، استفراغ، از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ شود. در غلظت های کمتر اکسیژن، بیهوشی و مرگ ممکن است در ثانیه های اول و بدون هشدار رخ دهد.
هنگام فقدان اکسیژن کافی، مصدوم را در معرض هوای تازه قرار دهید. در صورت نیار تنفس مصنوعی اعمال شود و در صورت نیاز به پزشک مراجعه شود.
مرگ به علت گیجی و خطا در تصمیم گیری در نجات خود، رخ می دهد. در غلظت های پائین اکسیژن، بیهوشی و مرگ ممکن است در یک آن و بدون هشدار اولیه رخ می دهد.
خطرات مرتبط با هلیوم مایع مربوط می شود به در معرض قرار گرفتن دمای پائین این عنصر که می تواند سبب سوختگی های مختلفی شود.
بافت منجمد شده بدون درد است و ظاهری مومی شکل به رنگ زرد می باشد، این تورم با گذشت زمان به درد خواهد گرفت به همین دلیل در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
در هنگام تماس پوستی با اکسیژن مایع، لباس هایی که منجر به محدود کردن خون رسانی به قسمت های مربوطه می شوند را در آورید.
محل آسیب دیده را در حمام آب گرم با دمای کمتر از 40 درجه سانتی گراد قرار دهید و هرگز از حرارت خشک استفاده نکنید.
چنانچه چشم ها با اکسیژن مایع و یا بخاراتش تماس پیدا کرد چشم ها را با آب گرم با دمای زیر 40 درجه سانتی گراد گرم کرده و در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
جریان آب نباید در مسیر تخلیه هلیوم مایع قرار گیرد زیرا آب یخ خواهد زد و امکان شکستن مخزن وجود داد.
نیتروژن مایع N2 Liquid
فروش گاز نیتروژن مایع | گازLiquid N2
فروش گاز نیتروژن | فروشLiquid N2 | فروش Nitrogen Liquid
نیتروژن مایع، در حالت مایع دارای دمای بسیار پایینی است . آنرا از تقطیر جز به جز هوای مایع بدست می آورند. نیتروژن مایع، مایعی بی رنگ با چگالی 0.8 گرم بر میلی لیتر با نقطه جوش منفی 196 درجه سانتی گراد می باشد. نیتروژن مایع، (به انگلیسی: Liquid nitrogen) نیتروژن مایع، حالت مایع عنصر نیتروژن میباشد. نیتروژن مایع، مایعی بی رنگ, بی بو (بسیار شبیه به آب) با دمایی نزدیک ۱۹۶ درجه زیر صفر بوده و از تقطیر جزء به جزء هوای مایع به دست میآید. تقطیر جزء به جزء، یکی از انواع تقطیر برای جداسازی اجزای یک مخلوط میباشد که در این جا اجزاء از طریق حرارت و گرما، به ترتیب به نقاط جوش شان میرسند. نیتروژن مایع به صورتهای LIN، LN۲ و LN نشان داده میشود.
نیتروژن مایع کاربردهای فراوانی دارد که برخی عبارتند از:
در سرما درمانی برای برداشتن زخم های بد خیم پوست نظیر زگیل
ذخیره سازی سلولها در دمای پایین برای کارهای تحقیقاتی
در برودت شناسی
در Cryophorus برای نشان دادن انجماد سریع در اثر تبخیر
به عنوان منبع نیتروژن پشتیبان در سیستم اطفای حریr در تکنولوژی هوای کم اکسیژن Hypoxic air
به عنوان منبع نیتروژن بسیار خشک
برای غوطه ورسازی، انجماد و انتقال مواد غذایی
برای نگهداری سرمایشی خون، سلولهای تولید مثل نظیر اسپرم و تخمک و سایر نمونه های بیولوژیکی برای مطالعات آینده
به عنوان روشی برای منحمد کردن لوله های آب و نفت به منظور کار کردن در شرایطی که شیری برای مسدود کردن جریان سیال در ناحیه کاری نباشد که بنام ice plug معروف است.
در فرایند promession به عنوان راهی برای دفع اجزای بدن مرده ها و یا برای نگهداری سرمایشی به امید احیا در آینده
به عنوان خنک کننده در:
دوربین های CCD در ستاره شناسی
برای ابررساناهای دمای بالا
برای تله های پمپ های خلا و فرایندهای تبخیر کنترل شده در شیمی
برای افزایش حساسیت مادون قرمز سر جستجوگر خانگی موشک مانند Strela 3
برای انقباض موقت اجزای مکانیکی در خلال نصب ماشین آلات و بهبود جفت شدن اتصالات
برای کامپیوتر و overclocking
برای شبیه سازی فضای زمینه در محفظه های خلا در طول فرایند تست فضاپیماها
به عنوان محیطی برای ذخیره سازی انرژی
نیتروژن مایع یک سیال سرمازا میباشد که در تماس با بافت زنده موجب یخ زدگی و سرمازدگی آن بافت میشود.
در فشار جو، نیتروژن مایع در ۷۷ کلوین که برابر با ۱۹۶- درجه سیلیسوس و ۳۲۱- درجه فارنهایت است، به جوش میآید.
نیتروژن، بی اثر است و به فرایند احتراق هیچ گونه کمکی نمیکند.
کاربرد نیتروژن مایع در آشپزی
به کاربرد نیتروژن مایع در آشپزی در کتاب دستور آشپزی با عنوان Fancy Ices نوشته Mrs. Agnes Marshall در سال 1890 اشاره شده است. اخیرا در رستورانها برای تهیه دسرهای یخ زده نظیر بستنی از نیتروژن مایع استفاده می شود که در همان لحظه روی میز بعلت سرعت بالای سرد کردن مواد غذایی مورد توجه است. سرعت بالای سرد کردن منجر به تشکیل کریستالهای بسیار کوچک یخ می شود، که از آن برای تهیه دسر با بافت نرم و صافتر استفاده می شود. از این تکنیک سرآشپز Heston Blumenthal در رستوان خودش بنام The Fat Duck برای تهیه ظروف یخ زده نظیر بسنتی تخم مرغ و بیکن استفاده می کند. نیتروژن مایع همچنین برای تهیه کوکتل هم محبوبیت دارد، زیرا می تواند بسرعت لیوان آن را خنک کرده و محتوای آن را منجمد کند. همچنین با افزودن آن به نوشیدنیها می توان اثر دودی به آنها داد.
وقتی قطرات کوچک نیتروژن مایع در تماس با هوای مجاور قرار می گیرند، بخار آب موجود در آن را متراکم کرده و شکل ابر سفید ایجاد می شود. این مایع به ظاهر بی خطر و خنثی، عاری از خطر نبوده و کار کردن با آن نیاز به توجه زیاد و رعایت نکات ایمنی زیر دارد. بدلیل انبساط زیاد گاز هنگام تبخیر شدن، مقدار فراوانی نیرو آزاد می شود که می تواند منجر به حادثه انفجار شود. در حادثه ای در سال 2006، در دانشگاه A&M تگزاس، وسیله رهاسازی فشار تانک حمل نیتروژن مایع معیوب شده و مسدود گشته بود، در نتیجه افزایش فشار، تانکر ترکیده و نیرو انفجار سقف و دیوار آزمایشگاه ها را تخریب کرده بود. از طرفی به خاطر دمای بسیار پایین نیتروژن مایع، برخورد آن با بافت های بدن می تواند سبب سوختگی در اثر سرمایش می شود. علاوه براین، هنگامی که نیتروژن تبخیر می شود، میزان محتوای اکسیژن را در هوا اطراف آن کم می کند و به عنوان عامل خفه کننده به خصوص در فضای بسته عمل می کند. نیتروژن خودش گاز بی رنگ و بدون مزه ای است و ممکن است سبب خفگی بدون هیچ گونه احساس و هشداری شود. گاز سفیدی که هنگام ریختن نیتروژن مایع در کف زمین دیده می شود خود نیتروژن مایع نیست بلکه بخار متراکم شده هوا در اثر برودت نیتروژن در اثر تبخیر است. در سال 1999 مرگ یک دستیار آرمایشگاه در اسکاتلند به دلیل خفگی با نیتروژن مایع پخش شده در اتاق انباری آن بوده است. علاوه بر این در سال 2012، زن جوانی در انگلستان، معده خود را بدلیل بلعیدن نوشابه کوکتل ساخته شده از نیتروژن مایع از دست داد. اغلب در مکانهای که ازنیتروژن مایع استفاده می شود از سنسور اکسیژن برای آگاه کردن کارکنان از پخش نیتروژن در محیط استفاده می شود. ظروف نگهداری نیتروژن مایع می تواند اکسیژن را از هوای اطراف در خود متراکم کند. در نتیجه مایع چنین ظرفی از اکسیژن غنی شده و سبب اکسایش شدید ماده آلی بافت بدن در اثر تماس می شود.
بدون شرح