شرکت سپهر گاز کاویان: 02146835980 -02146837072 – 09022734708
گازهای فشرده به دلیل ماهیت پر انرژی و پتانسیل ایجاد انفجار و آتش‌سوزی، نیازمند رعایت دقیق مقررات و استانداردهای ایمنی هستند. این مقررات با توجه به نوع گاز، میزان فشار، حجم سیلندر و محیط استفاده متفاوت است.
اهمیت رعایت ایمنی در گازهای فشرده
- خطرات ناشی از گازهای فشرده:
- انفجار: بسیاری از گازهای فشرده در صورت نشت یا ترکیب با هوا در غلظت‌های خاص، قابلیت انفجار دارند.
- آتش‌سوزی: برخی گازها مانند هیدروژن و استیلن بسیار قابل اشتعال هستند.
- خفگی: گازهای بی‌اثر مانند نیتروژن و آرگون می‌توانند اکسیژن موجود در هوا را جابه‌جا کرده و باعث خفگی شوند.
- سمیت: برخی گازها مانند کلر و آمونیاک بسیار سمی هستند.
- سرمازدگی: هنگام تخلیه سریع گازهای فشرده، ممکن است دمای بسیار پایینی ایجاد شود که باعث سوختگی ناشی از سرما شود.
- عواقب عدم رعایت ایمنی:
- آسیب‌های جانی و مالی
- آلودگی محیط زیست
- توقف فعالیت‌های صنعتی
مقررات و استانداردهای کلی
- برچسب‌گذاری سیلندرها: هر سیلندر گاز باید برچسبی داشته باشد که حاوی اطلاعاتی مانند نوع گاز، فشار، وزن، تاریخ تولید و آزمون هیدرواستاتیک باشد.
- نگهداری سیلندرها:
- در مکان خشک، خنک و دارای تهویه مناسب نگهداری شوند.
- به دور از منابع حرارتی، جرقه و شعله قرار گیرند.
- به صورت عمودی و با کلاهک محافظ نگهداری شوند.
- از ضربه زدن و افتادن سیلندرها جلوگیری شود.
- جابجایی سیلندرها:
- با استفاده از چرخ دستی مخصوص جابجا شوند.
- از کشیدن سیلندرها بر روی زمین خودداری شود.
- در هنگام جابجایی، کلاهک محافظ سیلندر محکم بسته باشد.
- اتصالات:
- از اتصالات مناسب و استاندارد برای هر نوع گاز استفاده شود.
- اتصالات به طور مرتب بررسی و تعمیر شوند.
- تهویه:
- محل نگهداری و استفاده از گازهای فشرده باید دارای تهویه مناسب باشد.
- آموزش:
- افرادی که با گازهای فشرده کار می‌کنند باید آموزش‌های لازم را در زمینه ایمنی دریافت کنند.
استانداردهای خاص برای هر گاز
هر گاز فشرده دارای خواص شیمیایی و فیزیکی خاص خود است که نیازمند رعایت استانداردهای ایمنی ویژه می‌باشد. برای مثال:
اکسیژن: به شدت قابل اشتعال است و باید از تماس آن با روغن، گریس و مواد قابل احتراق جلوگیری شود.
هیدروژن: سبک‌ترین گاز و بسیار قابل اشتعال است و باید در محیط‌های با تهویه بسیار خوب نگهداری شود.
گازهای بی‌اثر: اگرچه قابل اشتعال نیستند اما می‌توانند باعث خفگی شوند.
مقررات و استانداردهای ایمنی
- مقررات ملی:
- هر کشور مقررات ایمنی خاص خود را برای کار با گازهای فشرده دارد که معمولاً توسط وزارتخانه‌های کار، بهداشت و ایمنی تدوین می‌شود.
- این مقررات شامل الزامات مربوط به تولید، حمل و نقل، انبارش، استفاده و دفع ایمن سیلندرهای گاز است.
- استانداردهای بین‌المللی:
- استانداردهای بین‌المللی مانند استانداردهای ISO (سازمان بین‌المللی استانداردسازی) و IEC (کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک) نیز در زمینه ایمنی گازهای فشرده تدوین شده‌اند.
- این استانداردها به عنوان مرجعی برای تدوین مقررات ملی و طراحی تجهیزات ایمنی استفاده می‌شوند.
نکات مهم ایمنی در کار با گازهای فشرده
- آموزش: تمام افرادی که با گازهای فشرده کار می‌کنند باید آموزش‌های لازم در زمینه ایمنی را ببینند.
- تجهیزات ایمنی: استفاده از تجهیزات ایمنی مانند ماسک‌های تنفسی، دستکش، لباس کار مناسب و عینک ایمنی الزامی است.
- انبارش صحیح: سیلندرهای گاز باید در محل‌های خنک، خشک و به دور از منابع حرارتی و جرقه‌زا نگهداری شوند.
- حمل و نقل ایمن: سیلندرهای گاز باید به صورت ایمن و با استفاده از وسایل نقلیه مناسب حمل شوند.
- بازرسی منظم: سیلندرهای گاز باید به صورت دوره‌ای بازرسی شوند تا از سلامت آن‌ها اطمینان حاصل شود.
- علامت‌گذاری: سیلندرهای گاز باید به طور واضح با نام گاز و علائم خطر مشخص شوند.
- رعایت دستورالعمل‌های سازنده: همیشه دستورالعمل‌های سازنده تجهیزات و سیلندرهای گاز را رعایت کنید.
- تهویه مناسب: در محیط‌هایی که از گازهای فشرده استفاده می‌شود، باید سیستم تهویه مناسب وجود داشته باشد.
- اقدامات اضطراری: برنامه‌ای برای مقابله با حوادث احتمالی مانند نشت گاز یا آتش‌سوزی تهیه کنید.
برخی از گازهای فشرده پرکاربرد و خطرات آن‌ها
- اکسیژن: از اکسیدکننده‌های قوی است و در صورت ترکیب با مواد قابل اشتعال، باعث آتش‌سوزی می‌شود.
- هیدروژن: سبک‌ترین گاز است و به راحتی مشتعل می‌شود.
- استیلن: گازی بسیار قابل اشتعال است و در صورت نشت می‌تواند انفجار ایجاد کند.
- گازهای بی‌اثر (نیتروژن، آرگون): خطر خفگی دارند.
- گازهای سمی (کلر، آمونیاک): بسیار سمی هستند و تماس با آن‌ها می‌تواند باعث آسیب‌های جدی شود.
منابع برای کسب اطلاعات بیشتر
- برگه اطلاعات ایمنی (SDS): هر گاز فشرده دارای برگه اطلاعات ایمنی است که اطلاعات کاملی در مورد خواص، خطرات و روش‌های ایمنی آن ارائه می‌دهد.
- سازمان‌های ایمنی و استاندارد: سازمان‌هایی مانند سازمان ایمنی و بهداشت حرفه‌ای (OSHA) و مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI) منابع مفیدی برای کسب اطلاعات بیشتر هستند.
توجه: این اطلاعات کلی بوده و برای استفاده از گازهای فشرده، حتماً باید به برگه اطلاعات ایمنی هر گاز و استانداردهای مربوطه مراجعه کنید.
جهت خرید و یا شارژ انواع گازهای فشرده، با کارشناسان شرکت سپهر گاز کاویان – دارنده گواهینامه ISO17025، آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد، مجهز به آزمایشگاه کالیبراسیون و آزمایشگاه آزمون – تماس حاصل فرمایید: 02146835980 -02146837072 – 09022734708
بدون شرح